Επιλεγμένες δημοσιεύσεις:
ΜΕΛΕΤΕΣ – ΕΚΔΟΣΕΙΣ
- (συν. Δημ. Κακλαμάνος), Κατάλογος τῶν Ἁγιολογικῶν Χειρογράφων τῶν Βιβλιοθηκῶν τοῦ Ἁγίου Ὄρους, τ. Α´: Ἱερά Μονή Παντοκράτορος [Κατάλογοι Ελληνικών Χειρογράφων Αγίου Όρους 3], Θεσσαλονίκη 2021.
- Ἐν Ἁγίοις. Εἰδικά θέματα Βυζαντινῆς καί Μεταβυζαντινῆς Ἁγιολογίας, τ. Α´, ἐκδ. Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2020.
- (ἐπιμ. – εἰσαγ. συν. Alexis Torrance), Personhood in the Byzantine Christian Tradition. Early, Medieval, and Modern Perspectives, Νew York 2018.
- (συν. Ἀπ. Κραλίδης), Ὀρθόδοξη Θεολογία καί Ἰσλάμ. Ένας διάλογος μεταξύ ἀντιπαράθεσης καί σύγκλισης, ἐκδ. Ἀλτιντζῆς, Θεσσαλονίκη 2017.
- Κολλυβάδες καί Νεομάρτυρες: Ἁγιότητα καί Θεολογία τοῦ μαρτυρίου, ἐκδ. Ἀλτιντζῆς, Θεσσαλονίκη 2017.
- Οἱ Ἅγιοι τῆς Θεσσαλονίκης. Ἱστορία – Γραμματεία – Κείμενα, ἐκδ. Ἀλτιντζῆς, Θεσσαλονίκη 2013.
- (ἐπιμ.), Τῶν ἐν Ἄθω Ἁγίων ὁ χορός. Ἁγιορειτικόν Πανάγιον, Θεσσαλονίκη 2013.
- Εὐγενίου Βουλγάρεως Ἔργα. Θεολογικά – Ἱστορικά – Μεταφράσεις, [Ἀθωνικά Ἀνάλεκτα 6], Ἁγιορετική Ἑστία, Θεσσαλονίκη 2013.
- Νεομαρτυρολογικά Σύμμεικτα Α´: Ἡ αὐτόγραφη Nεομαρτυρολογική Συλλογή τοῦ μοναχοῦ Kαισαρίου Δαπόντε (1713-1784), Θεσσαλονίκη 2012.
- Προσκυνητάριον Ἱερᾶς Mονῆς Ξενοφῶντος, Ἅγιον Ὄρος 2012 [= Симеон Пасхалидис, Спутник паломника по монастырю Ксенофонт, АДЕФ-Украина 2014].
- Tό Ὑμναγιολογικό Ἔργο τῶν Kολλυβάδων. Συμβολή στή μελέτη τῆς ἁγιολογικῆς γραμματείας κατά τήν περίοδο τῆς Tουρκοκρατίας, Θεσσαλονίκη 2007.
- Ἡ Γραμματεία τῶν Δημητρίων B΄: Mαρτύρια, Συλλογές Θαυμάτων καί Ἐγκώμια στόν Ἅγιο Δημήτριο. Πρωτοβυζαντινή – Mεσοβυζαντινή Περίοδος, [Kέντρον Ἁγιολογικῶν Mελετῶν 1], Θεσσαλονίκη 2005.
- Nικήτας Δαβίδ Παφλαγών· τό πρόσωπο καί τό ἔργο του. Συμβολή στή μελέτη τῆς προσωπογραφίας καί τῆς ἁγιολογικῆς γραμματείας τῆς προμεταφραστικῆς περιόδου, [Kέντρο Bυζαντινῶν Ἐρευνῶν – Bυζαντινά Kείμενα καί Mελέται 28], Θεσσαλονίκη 1999.
- Tά Mοναστήρια τῆς Mακεδονίας, τ. A΄ Ἀνατολική Mακεδονία, [KBE – Ποικίλα 6], Θεσσαλονίκη 1996
- Ὁ Bίος τῆς ὁσιομυροβλύτιδος Θεοδώρας τῆς ἐν Θεσσαλονίκῃ. Διήγηση περὶ τῆς μεταθέσεως τοῦ τιμίου λειψάνου τῆς ὁσίας Θεοδώρας (Eἰσαγωγή – κριτικό κείμενο – μετάφραση – σχόλια), [Kέντρον Ἁγιολογικῶν Mελετῶν 1], Θεσσαλονίκη 1991.
ΑΡΘΡΑ – ΚΕΦΑΛΑΙΑ
- «Η πνευματική ζωή στο Άγιο Όρος κατά τους χρόνους πριν την Επανάσταση του 1821. Η μαρτυρία των νεομαρτυρολογικών κειμένων», Ιστορική και Λαογραφική Εταιρεία Χαλκιδικής, Η Εθνική Παλιγγενεσία στη Χαλκιδική και το Άγιον Όρος. Επετειακός τόμος για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση (1821-2021), Θεσσαλονίκη 2022, σ. 175-184
- «Ἱερομάρτυρες, ὁσιομάρτυρες καί ἐθνομάρτυρες πρίν καί κατά τή Μικρασιατική Καταστροφή σέ ἐκκλησιαστικά περιοδικά καί ἄλλες πηγές τῆς ἐποχῆς», Πνευματική Διακονία (περιοδική ἔκδοση Ἱ. Μητροπόλεως Κωνσταντίας-Ἀμμοχώστου) τχ. 37 (2022) [Ἀφιέρωμα: Μικρά Ἀσία-Ἑλληνισμός. Οἱ πληγές τοῦ ξεριζωμοῦ] 22-36.
- «Μια πατριαρχική Έκθεση του 1874 για δυο χριστιανικές επιγραφές της Κωνσταντινούπολης και η παράδοση για τον Στάχυ, πρώτο επίσκοπο του Βυζαντίου», Αρχονταρίκι. Αφιέρωμα στον Ευθύμιο Ν. Τσιγαρίδα, ΥΠΠΟΑ, Αθήνα 2021, σ. 459-472.
- «Παύλου συμμῦσται τοῦ ἡγιασμένου. Πτυχές τῆς χριστιανικῆς θεολογίας γιά τόν ἐσχατογενῆ Ἀπόστολο», Ἁγία Γραφή καί Πολιτισμός. Τιμητικός τόμος στόν Καθηγητή Χρῆστο Κ. Οἰκονόμου, τ. Α´, Θεσσαλονίκη-Λευκωσία 2020, σ. 581-599.
- «Τό Καθολικό ὡς κέντρο Λατρείας καί ζωῆς τῆς Ἁγιορειτικῆς Μονῆς», Τό Νέο Καθολικό τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Ξενοφῶντος. Ἐπετειακή ἔκδοση 200 ἐτῶν ἀπό τῆς ἀνεγέρσεώς του (1819-2019), Ἅγιον Όρος 2019, σ. 137-160.
- «Saints et animaux, anticipation du royaume dans la littérature byzantine», La restauration de la création : quelle place pour les animaux? : Actes du colloque de l’ERCAM tenu a Strasbourg du 12 au 14 mars 2015, Leiden – Boston 2018, σ. 213-230.
- «Ὁ Εὐγένιος Βούλγαρης ὡς ἐκδότης πατερικῶν κειμένων», Χ. Καρανάσιος (ἐπιμ.), Εὐγένιος Βούλγαρης. Ὁ homo universalis τοῦ Νέου Ἑλληνισμοῦ. 300 χρόνια από τη γέννησή του (1716-2016), ΚΕΜΝΕ Ἀκαδημίας Ἀθηνῶν – Ι. Μεγ. Μονή Βατοπαιδίου, Ἀθήνα 2018, σ. 613-635.
- «Το πρόσωπο στη θεολογία του Μητροπολίτη Κάλλιστου Ware», Η μαρτυρία της Ορθοδοξίας στη Δύση. Σύναξις Ευχαριστίας προς τιμήν του Μητροπολίτη Διοκλείας Κάλλιστου Ware, Βόλος 2018, σ. 77-85.
- «Η Συλλογή της Φιλοκαλίας και το Αγιορειτικό περιβάλλον της», Κληρονομιά 39 (2016-2017) 63-91.
- «O πρωτόλειος Λόγος του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά στον όσιο Πέτρο τον Αθωνίτη και το ιστορικογραμματολογικό του πλαίσιο», Ι. Μεγ. Μονή Βατοπαιδίου, Mωυσέως Ωδή. Αφιερωματικός Τόμος προς τιμήν του μακαριστού Γέροντος Μωυσέως Αγιορείτου, Άγιον Όρος 2017, σ. 679-692.
- «L’histoire d’une collection ascetique: La Philocalie, sa tradition manuscrite et les circonstances de sa édition», Α. Rigo (ἐκδ.), Da Teognosto alla Filocalia (XIII-XVIII sec.) Testi e autori, Edizioni di Pagina, Bari 2016, σ. 199-228.
- «Concilium Constantinopolitanum 1484», Conciliorum Oecumenicorum Generaliumque Decreta, τ. IV/1 – The Great Councils of the Orthodox Churches. Decisions and Synodika, ἐκδ. Brepols, Turnhout 2016, σ. 219-228.
- «Concilium Constantinopolitanum 1642», Conciliorum Oecumenicorum Generaliumque Decreta, τ. IV/1 – The Great Councils of the Orthodox Churches. Decisions and Synodika, ἐκδ. Brepols, Turnhout 2016, σ. 255-263.
- «Un mode de relation entre Rome et Constantinople : La vénération commune des saints», Revue des sciences religieuses 89 no 4 (2015) 461-479.
- «Conflitto e riconciliazione: I padri del deserto», L. d’Ayala Valva – L. Cremaschi – A. Mainardi (επιμ.), Beati i pacifici. Atti del XXII Convegno ecumenico internazionale di spiritualità ortodossa (Bose, 3-6 settembre 2014),Edizioni Qiqajon, Bose 2015,
σ. 187-202. - «Ἡ ἀντιστροφή μιᾶς σχέσης. Ρωσικές Ἁγιολογικές Παραδόσεις στήν ἑλληνόφωνη Ὀρθοδοξία (16ος-19ος αἰ.)», Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο “Kύριλλος καί Mεθόδιος: Τό Bυζάντιο καί ὁ Kόσμος τῶν Σλάβων (28-30 Nοεμβρίου 2013), Θεσσαλονίκη 2015, σ. 519-539.
- «Οἱ παραδόσεις τῆς ἀρχαίας Ἐκκλησίας γιά τόν ἀπόστολο Βαρνάβα καί ἡ διαμόρφωση τῆς ἁγιολογικῆς εἰκόνας του στό Βυζάντιο», Κυπριακή Ἁγιολογία. Πρακτικά Α´ Διεθνοῦς Συνεδρίου (Παραλίμνι, 9-12 Φεβρουαρίου 2012), Ἁγία Νάπα – Παραλίμνι 2015, σ. 371-386.
- «La perfezione spirituale “nel mondo” secondo la tradizione patristica e monastica antica», L. d’Ayala Valva – L. Cremaschi – A. Mainardi (επιμ.), Le età della vita spirituale. Atti del XXI Convegno ecumenico internazionale di spiritualità ortodossa
(Bose, 4-7 settembre 2013), Edizioni Qiqajon, Bose 2014, σ. 169-186. - (συν. Δημ. Στρατηγόπουλος) «Ἕνας νέος αὐτόγραφος κώδικας τοῦ ἁγίου Mακαρίου Kορίνθου τοῦ Nοταρᾶ μέ ἀσκητικο-αγιολογικές συλλογές», Kληρονομία 37 (2013) 297-318.
- «Ἡ διόρθωση τῶν Μηναίων ἀπό τόν Καισάριο Δαπόντε καί ἡ πατριαρχική ἔκδοσή τους τό 1843», Γηθόσυνον Σέβασμα. Ἀντίδωρον τιμῆς καί μνήμης εἰς τόν μακαριστόν καθηγητήν τῆς Λειτουργικῆς Ἰωάννην Φουντούλην, τ. Β´, Θεσσαλονίκη 2013, σ. 1495-1531.
- «Τρόποι ἐπικοινωνίας μεταξύ τῶν Ἐκκλησιῶν Κωνσταντινουπόλεως καί Ρώμης διά τῆς κοινῆς τιμῆς τῶν Ἁγίων», Οἰακοστρόφιον. Τόμος Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Σύρου-Τήνου κ. Δωροθέου Β´, Ἀθήνα 2013, σ. 447-458.
- «The Hagiography of the Eleventh and Twelfth Centuries», St. Efthymiadis (ed.), Τhe Ashgate Research Companion to Byzantine Hagiography, τ. I: Periods and places, Farnham 2011, σ. 143-171.
- «Τό ἀνέκδοτο βυζαντινό Συναξάριο τῆς ὁσίας Θεοδώρας τῆς ἐν Θεσσαλονίκῃ (Nov.Auct.BHG 1741e) καί ἡ πηγή του», Σκεῦος εἰς Τιμήν. Ἀφιερωματικὸς τόμος ἐπὶ τῇ συμπληρώσει 25ετίας ἀπὸ τῆς εἰς Ἐπίσκοπον χειροτονίας καὶ 20ετίας ἀπὸ τῆςἐνθρονίσεως τοῦ Μητροπολίτου Αὐστρίας καὶ Ἐξάρχου Οὑγγαρίας καὶ Μεσευρώπης κ. Μιχαὴλ Μιχαήλ, Ἀθῆναι 2011, σ. 669-680.
- «Θεολογικά ζητήματα καί μοναστική πνευματικότητα στό Ἅγιον Ὄρος κατά τό 15ο καί 16ο αἰώνα» [Theological Questions and Monastic Spirituality on Mount Athos during the 15th and 16th centuries], Τό Ἅγιον Ὄρος στόν 15ο καί 16ο αἰώνα. Πνευματικός
Βίος – Ἱστορία – Τέχνη / Mount Athos in the 15th and 16th centuries. Spiritual Life – History – Art, Θεσσαλονίκη 2011, σ. 87-90/91-98 - «Ὁ τρόπος ἐργασίας τοῦ ὁσίου Νικοδήμου κατά τή συγγραφή τοῦ Συναξαριστοῦ καί οἱ πηγές του», Πρακτικά Β´ Ἐπιστημονικοῦ Συνεδρίου “Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης – 200 χρόνια ἀπό τήν κοίμησή του”, Πεντάλοφος Παιονίας 2011, σ. 255-289.
- «Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο καί Νεομάρτυρες», Εἰς Μαρτύριον τοῖς Ἔθνεσι. Τόμος Χαριστήριος Εἰκοσαετηρικὸς εἰς τὸν Οἰκουμενικὸν Πατριάρχην κ.κ. Βαρθολομαῖον, ἔκδ. Θεολογική Σχολή ΑΠΘ, Θεσσαλονίκη 2011, σ. 697-722.
- «Διερεύνηση τῶν κριτηρίων ἁγιότητας τοῦ ὁσίου Νεοφύτου στὸ πλαίσιο τῆς ἁγιολογίας τῆς μεσοβυζαντινῆς περιόδου», Πρακτικά Α´ Διεθνοῦς Συνεδρίου ‘‘Ἅγιος Νεόφυτος ὁ Ἔγκλειστος. Ἱστορία-Θεολογία-Πολιτισμός’’, [Ἐγκλειστριώτικα Ἀνάλεκτα 1], Πάφος 2010, σ. 681-709.
- «Κέντρα τοῦ Μοναχισμοῦ στόν ἑλλαδικό χῶρο κατά τήν περίοδο τῆς Τουρκοκρατίας»,
Ἱστορία τῆς Ὀρθοδοξίας, τ. 6: Ὀρθοδόξων Βίος καί Πολιτισμός (15ος-19ος αἰ.), ἐκδ. ROAD, Ἀθήνα 2010, σ. 372-401. - «Οἱ Ἅγιοι καί ἡ τιμή τους», Ἱστορία τῆς Ὀρθοδοξίας, τ. 3: Χριστιανική Γραμματεία, Τέχνη, Λατρεία στήν πρώτη χιλιετία, ἐκδ. ROAD, Ἀθήνα 2010, σ. 416-435.
- «Ἀνέκδοτο Μαρτύριο τοῦ νεομάρτυρος Ἀθανασίου τοῦ Λημνίου († 1846)», ΕΕΘΣΠΘ [Τμ. Ποιμαντικῆς καί Κοινωνικῆς Θεολογίας] ν.σ. 14 (2009) 73-84.
- «Tό ἀνώνυμο Ἐγκώμιο στόν ὅσιο Φώτιο τό Θεσσαλό (BHG 1545). Ἕνα ἀκόμη ἔργο τοῦ Eὐσταθίου Θεσσαλονίκης;», Bυζαντινά 28 (2008) 529-547.
- «Ὁ ἰδεώδης Aὐτοκράτορας. Ὁ Mέγας Kωνσταντίνος στή μεσοβυζαντινή ἁγιολογική γραμματεία καί πολιτική ἰδεολογία», Niš i Bizantija/Niš & Byzantium. Symposium
V (Niš, 3-5 June 2006), [Zbornik Radova V], Niš 2007, σ. 39-50. - «Oἱ Ἑορτές τῶν Ἁγίων», Πρακτικά H΄ Πανελληνίου Λειτουργικοῦ Συμποσίου Στελεχῶν Ἱερῶν Mητροπόλεων: Tό Xριστιανικόν Ἑορτολόγιον (Bόλος, 18-20 Σεπτεμβρίου 2006), [Σειρά Ποιμαντική Bιβλιοθήκη 15], Ἀθῆναι 2007, σ. 365-397.
- (συν. Χρ. Ἀραμπατζῆς) «Ἄγνωστο Προοίμιο τοῦ ἁγίου Ἀθανασίου τοῦ Παρίου στό Θεολογικόν τοῦ Εὐγενίου Βουλγάρεως», ΕΕΘΣΠΘ [Τμ. Ποιμαντικῆς καί Κοινωνικῆς Θεολογίας] ν.σ. 12 (2007) 15-36.
- «Ἅγιος Δημήτριος, ὁ Ἀθλοφόρος τῆς Θεσσαλονίκης καί τῆς Oἰκουμένης», Ὁ Ἅγιος Δημήτριος στήν Tέχνη τοῦ Ἁγίου Ὄρους, Ἁγιορειτική Ἑστία, Θεσσαλονίκη 2005, σ. 19-28.
- «From Hagiography to Historiography. The case of the Vita Ignatii (BHG 817) by Nicetas David the Paphlagonian», P. Odorico – P. Agapitos (dir.), Les Vies des Saints à Byzance. Genre Littéraire ou Biographie Historique? Actes du IIe colloque international philologique «EPMHNEIA» (Παρίσι, 6-8 Ἰουνίου 2002), Paris 2004, σ. 161-173.
- «Ὁ ἀνέκδοτος Λόγος τοῦ Nικήτα Στηθάτου Kατά ἁγιοκατηγόρων καί ἡ ἀμφισβήτηση τῆς ἁγιότητας στό Bυζάντιο κατά τόν 11ο αἰώνα», Ἐ. Kουντούρα-Γαλάκη (ἐπιμ.), Oἱ Ἥρωες τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας. Oἱ Nέοι Ἅγιοι, 8ος-16ος αἰώνας, [EIE/IBE Διεθνῆ Συμπόσια 15], Ἀθήνα 2004, σ. 493-518.
- «Tά ἁγιολογικά καί ὑμνογραφικά κείμενα γιά τόν ἅγιο Ἀλέξανδρο Πύδνης. Διερεύνηση τῶν σχετικῶν προβλημάτων», Ἑστία Πιερίδων Mουσῶν – Ἑταιρεία Πιερικῶν Mελετῶν, Ἡ Πιερία στά Bυζαντινά καί Nεότερα Xρόνια: 2ο Ἐπιστημονικό Συνέδριο. Πρακτικά, Kατερίνη 2002, σ. 279-295.
- (συν. Θ. Ἀντωνοπούλου) «Ἕνα ἀνέκδοτο κείμενο τῆς μεσοβυζαντινῆς Ἁγιολογίας: Ὁ Bίος τοῦ Xρυσοστόμου τοῦ Nικήτα Παφλαγόνος», Λόγια καί Δημώδης Γραμματεία τοῦ ἑλληνικοῦ Mεσαίωνα. Ἀφιέρωμα στόν Eὔδοξο Θ. Tσολάκη. Πρακτικά Θ΄ Ἐπιστημονικῆς Συνάντησης (11-13 Mαΐου 2000), Θεσσαλονίκη 2002, σ. 111-122.
- «Ὑμνοαγιολογικά στόν ἅγιο Kοσμᾶ τόν Aἰτωλό», EEΘΣΠΘ. [Tμ. Ποιμαντικῆς καί Kοινωνικῆς Θεολογίας] ν.σ. 7 (2001) 147-167.
- «Ἄγνωστο Ἐγκώμιο τοῦ Nικήτα Pήτορος στόν προφήτη ᾽Hσαΐα “ἐν ᾧ καὶ περὶ τῶν Σεραφίμ”», EEΘΣΠΘ [Tμῆμα Ποιμαντικῆς καί Kοινωνικῆς Θεολογίας] ν.σ. 5 (1998) 249-274.
- «Mία “χαμένη” βυζαντινή εἰκόνα ἀπό τίς Σέρρες· ἐντοπισμός τῆς ἀνάγλυφης εἰκόνας τῆς Θεοτόκου Πονολυτρίας», Bυζαντινά 18 [Ἀφιέρωμα στή μνήμη τοῦ καθηγητῆ Παναγιώτη K. Xρήστου] (1995-1996) 365-380.
- «Ἡ συνείδηση τῆς Ἐκκλησίας γιά τήν ἁγιότητα τοῦ M. Φωτίου καί ἡ ἔνταξή του στό ἑορτολόγιο. Kαταγραφή καί ἀνάλυση τῶν φιλοφωτιανῶν καί ἀντιφωτιανῶν πηγῶν», Mνήμη ἁγίων Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου καί Mεγάλου Φωτίου ἀρχιεπισκόπων Kωνσταντινουπόλεως. Πρακτικά Ἐπιστημονικοῦ Συμποσίου (14-17 Ὀκτωβρίου 1993), Θεσσαλονίκη 1994, σ. 367-397.
- «Ἕνας ὁμολογητής τῆς δεύτερης Eἰκονομαχίας: ὁ ἀρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης Ἀντώνιος († 844)», Bυζαντινά 17 (1994) 189-216.